فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از مقاله  :

1  مقدمه

در روزهاي اوليه صنعت كامپيوتر (دهه هفتاد)، بيشتر كامپيوترهايي كه توليد مي‌شد mainframe بودند و افراد خاصي از آنها استفاده مي‌كردند. هر سازنده براي سخت افزار خود يك سيستم عامل مجزا مي‌نوشت كه فقط بر روي آن سخت افزار خاص اجرا مي‌شد؛ يعني سخت افزار و سيستم عامل مربوط به آن با هم بعنوان يك محصول فروخته مي‌شدند. در آن زمان آزمايشگاه Bell كه قسمتي از شركت AT&T بود (امروزه بصورت مستقل و تحت نام Lucent Technologies فعاليت مي‌كند) به علت مشكلات كارمندان شركت در كار كردن با سيتمهاي mainframe شروع به نوشتن سيستم عامل UNIX و زبان برنامه نويسي C براي استفاده داخلي كارمندان خود نمود.

در آن زمان AT&T اجازه فروش سخت افزار و نرم افزار بنام خود را نداشت، لذا پس از مدتي كد سيستم عامل UNIX را براي مصارف آكادميك به دانشگاهها عرضه كرد. از آنجايي كه سيستم عامل UNIX طوري طراحي شده بود كه به سادگي قابل انتقال بر روي سخت افزارهاي مختلف بود، مورد توجه دانشگاهها قرار گرفت. آنها با استفاده از UNIX مي‌توانستند يك سيستم عامل واحد بر روي سخت افزارهاي مختلف خود داشته باشند. Ken Thompson، يكي از پديد آورندگان UNIX، آن را به دانشگاههاي California و Berkeley برد و در آنجا تغييرات عمده‌اي توسط دانشجويان در كد UNIX اعمال شد كه منجر به پديد آمدن BSD UNIX گرديد.

پس از مدتي كه شركت اجازه ورود به تجارت كامپيوتر را پيدا كرد استفاده رايگان UNIX ممنوع شد و همين امر باعث شد عده‌اي به فكر ايجاد يك نسخه رايگان UNIX بيفتند. پروژه‌هاي FreeBSD، NetBSD، OpenBSD و بعدها Linux از اين جمله مي‌باشند. از طرفي شركتهاي بزرگي مانند Sun، IBM، DEC، SCO و HP به توليد سيستم عاملهاي مخصوص خود بر پايه BSD پرداختند. شركت AT&T نيز سرگرم توليد نسخه خاص خود به نام System V بود. ورود سيستم عاملهاي جديد بر پايه UNIX باعث كنار زدن ساير سيستم عاملهاي انحصاري شد. تنها سيستم عاملهايي كه توانستند بازار خود را حفظ كنند MVS محصول شركت IBM و OpenVMS محصول شركت DEC بودند (MVS به علت تعداد بالاي نسخه‌هاي نصب شده و OpenVMS به علت امنيت و قابليت اطمينان بالا).

با توليد ريزكامپيوترها و كامپيوترهاي شخصي سازندگان سخت افزار دوباره شروع به ارائه سيستم عاملهاي انحصاري خود نمودند؛ حتي با ارتقاء سخت افزار سيستم عاملها نيز تغيير مي‌كردند. شركتهاي Commodore و Apple سيستم عاملهاي نسبتاً گرافيكي براي كامپيوترهاي PET، C64 و Apple ارائه كردند. شركت Digital Research نيز سيستم عامل CP/M را ارائه كرد كه روي عده‌اي از سخت افزارها قابل اجرا بود. پس از مدتي و با همه‌گير شدن كامپيوترهاي شخصي شركتهاي Commodore، Atari و Apple سيستم عاملهاي گرافيكي خود را با نامهاي Amiga، GEM و Macintosh به بازار عرضه كردند. بعدها شركت Microsoft يك كپي از CP/M بنام MS-DOS و يك كپي از Macintosh بنام Windows را وارد بازار كرد. نقطه قوت اين سيستم عاملها واسط كاربر گرافيكي آنها بود كه استفاده كردن از آنها را خيلي ساده‌تر مي‌كرد و همين نكته باعث شد در بين عموم طرفداران زيادي پيدا كنند.

در ميان اين سيستم عاملها Amiga و GEM داراي پايه‌هاي بسيار قوي بودند درحاليكه Macintosh و Windows چنين وضعيتي نداشتند. Amiga به علت مديريت نامناسب و تصميم گيريهاي بد شركت Commodore و GEM نيز به علت مشكلات مالي شركت Atari از دور رقابت كنار رفتند. Microsoft با ارائه نسخه‌هاي 95، 98، NT و 2000 مرتباً سعي در بهبود دادن وضعيت سيستم عامل Windows نمود. Apple نيز سعي كرد اين كار را با ارائه Copeland (كه هيچوقت به بازار عرضه نشد) و Mac OS X انجام دهد. در ميان سيستم عاملهاي كامپيوترهاي شخصي، OS/2 كه توسط شركت IBM عرضه شد تنها سيستم عاملي بود كه واسط كاربر گرافيكي خوب و يك ساختار پايه‌اي محكم را باهم دارا بود، ولي Microsoft با تاكتيكهايي كه در پيش گرفت (از جمله ائتلاف با Intel بعنوان مطرحترين سازنده قطعات كامپيوترهاي شخصي) مانع از گسترش و همگاني شدن آن شد.

از زماني كه كامپيوترهاي شخصي وارد بازار شدند نسخه‌هايي از UNIX نيز براي آنها ايجاد شد، مانند گونه‌هاي مختلف پروژه‌هاي BSD و Linux. Linux اولين سيستم عامل مبتني بر UNIX است كه در دنياي كامپيوترهاي شخصي متداول شد و براي اين منظور طراحي شده كه بعنوان يك جايگزين براي Windows باشد. كار بر روي Linux توسط Linus Torvalds شروع شد و امروزه دهها هزار برنامه‌نويس داوطلب در سرتاسر دنيا روي آن كار مي‌كنند. دو گروه KDE و GNOME بر روي واسط كاربر گرافيكي Linux كار مي‌كنند و حاصل كار آنها اين است كه امروزه، صرفنظر از مشكلات موجود در نصب كردن سيستم، عده زيادي از افراد غيرمتخصص مي‌توانند از Linux استفاده كنند. پيش‌بيني مي‌شود كه در آينده نزديك Linux بعنوان يك سيستم عامل با ساختار پايه‌اي محكم و واسط كاربر گرافيكي مدرن بتواند جاي خود را در بين كاربران كامپيوتر پيدا كند.