چکیده:

هدف این تحقيق بررسي تاثير کيفيت سود بر هزينه حقوق صاحبان سهام براساس رويکرد مقايسه اي کيفيت سود بالا و کيفيت سود پائين در شركتهاي بازار بورس اوراق بهادار تهران مي باشد.به منظور دستيابي به اهداف تحقيق از اطلاعات 50 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي يک دوره 8 ساله(1388-1381)استفاده شده است. به منظور بررسي روابط بين متغيرهاي تحقيق از تحليل رگرسيون ترکيبي استفاده شده و تاثير كيفيت سود بر هزينه حقوق صاحبان سهام با متغير مجازي آزمون شده است. براساس نتايج بدست آمده مي توان بیان نمود كه با افزايش كيفيت سود شركت هاي پذيرفته شده در بورس تهران، هزينه حقوق صاحبان سهام كاهش مي يابد. اين نتيجه حاكي از اين است كه كيفيت سود در كاهش و یا  افزايش هزينه حقوق صاحبان سهام شركت ها يك عامل موثر و معنادار مي باشد.

واژه های کلیدی: هزینه سرمایه، کیفیت سود بالا، کیفیت سود پائین

1-   مقدمه:

از اهداف اوليه گزارشگري مالي، تهيه اطلاعاتي در زمينه عملکرد واحد تجاري است که از طريق اندازه گيري سود و اجزاي آن به دست مي آيد.از علايق خاص ذينفعان صورتهاي مالي سنجش خالص جريانهاي نقدي آتي واحد تجاري به منظور برآورد بازده مورد انتظار خود مي باشد.‌‌‍(فرانسيس¹,2005) به منظور افزايش توان پيش بيني جريانهاي نقد آتي سود افشا شده بايد با کيفيت باشد.انتشار عمومي اطلاعات با کيفيت توسط مديريت، باعث کاهش عدم تقارن اطلاعاتي ميان مديريت و ساير استفاده کنندگان خواهد شد.بر اساس مطالعات صورت گرفته، کاهش عدم تقارن اطلاعاتي به نوبه خود منجر به کاهش هزينه سرمايه، کاهش ريسک اطلاعاتي، افزايش توان پيش بيني جريان هاي نقدي، بهبود ارزش يابي شرکت و همچنين افزايش نقد شوندگي سهام مي شود. (اردستاني،1386).

با توجه به اينكه ريسك اطلاعات از دقت پايين در اطلاعات ارائه شده و يا ناتواني اطلاعات در برآورد  بازده مورد انتظار ناشي مي شود انتظار مي رود ويژگي كيفيت سود به اندازه اي كه برآورد بازده مورد نظر سرمايه گذاران و ذينفعان را با ابهام مواجه سازد بر هزينه حقوق صاحبان سهام تاثير منفي داشته باشد. (فرانسيس,2003)از آنجا که هزينه سرمايه مبتني بر نرخ بازده مورد انتظار سرمايه گذاران است ، با ميزان ريسک پذيرفته شده توسط آنها مرتبط است. سهامداران در تعيين نرخ بازده مورد انتظار خود بر صورتهاي مالي شركت، به ويژه سود گزارش شده تكيه مي كنند. بنابراين كيفيت سودگزارش شده بر برآورد بازده مورد انتظار سهامداران و تعيين نرخ هزينه سرمايه شركت موثر مي باشد. در اين تحقيق ارتباط هزينه حقوق صاحبان سهام با کيفيت سود با رويكرد مقايسه اي شرکتهاي با كيفيت سود بالا و شرکتهاي با کيفيت پايين سود در بورس اوراق بهادار تهران مورد آزمون تجربي قرار گرفته است.

2-   بیان مسئله پژوهش:

برقراري تعادل ميان ريسک و بازده از جمله کارکردهاي مهم بازار سرمايه است. ريسک و بازده از جمله مفاهيم اساسي در ادبيات مالي بوده که در قالب هزينه سرمايه نمايان مي شود.هرينه سرمايه در تصميمات تامين مالي و سرمايه گذاري، نقش اساسي ايفا مي كند.هزينه سرمايه از نظر مفهومي در ارتباط با بازده مورد انتظار تعريف مي شود.به عبارت ديگر هزينه سرمايه به حداقل نرخ بازده مورد انتظارگفته مي شود. در صورتي که بازده مورد انتظار از هزينه سرمايه کمتر باشد ارزش واحد اقتصادي کاهش خواهد يافت، بنابراين مديريت براي حفظ ارزش واحد اقتصادي بايد تلاش کند بازده مورد انتظار را حداقل به سطح هزينه سرمايه برساند، در اين ميان کليد موفقيت کاهش هزينه سرمايه است. (عثماني،1381). ازآنجا كه هزينه سرمايه مبتني بر نرخ بازده مورد انتظار سرمايه گذاران است، با ميزان ريسك(تغييرات سود) پذيرفته شده توسط آنان مرتبط است.( صوفياني، 1384) شرکتها در تلاشند تا از طريق تهيه اطلاعات با کيفيت توان پيش بيني جريانهاي نقد آتي را افزايش و ريسک اطلاعاتي را کاهش دهند(اردستاني، 1386).